به گزارش صد آنلاین، فرزانه حکیم زاده با بیان اینکه در قرآن کریم از سه بُعد مسائل زنان مورد توجه قرار گرفته است، عنوان کرد: منظر اول مباحث مربوط به خلقت زنان است که در آیه اول سوره نسا به آن اشاره شده است.
خلقت برابر زنان و مردان
وی ادامه داد: خداوند در این آیه میفرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا؛ ای مردم، بترسید از پروردگار خود، آن خدایی که همه شما را از یک تن بیافرید و هم از آن، جفت او را خلق کرد.»
استاد جامعه الزهرا (س) تصریح کرد: این آیه بیان میکند که زن و مرد از یک سرشت و گوهر خلق شدند و منشأ خلقت مشترک دارند. برخی از مفسران اهل سنت و شیعه در تفسیر این آیه بیان کردند حوا از دنده چپ آدم خلق شده است اما علامه طباطبایی میگوید: این تفسیر نادرست است و در این زمینه روایت داریم. بر اساس تفسیر علامه طباطبایی «مِن» نشویه است یعنی از همان منشأ و گلی که آدم خلق شده حوا نیز خلق شده است.
برابری زن و مرد در رسیدن به کمال و پاداش
وی با بیان این که مرد و زن از حیث آفرینش مساویند, یعنی فکر، عقل، اراده، اختیار، احساسات و قوه نطق و....دارند، ادامه داد: تفسیر و درک این آیه بسیار مهم است زیرا برای بررسی مباحث مربوط به جایگاه و هویت انسانی زن باید بدانیم زنان در امکان رسیدن به درجات کمال و رشد با مردان برابر هستند و میتوانند به بالاترین پاداش الهی برسند. اگر زنان و مردان منشأ متفاوتی داشته باشند نمیتوانیم تساوی آنها را در این موارد ثابت کنیم.
حکیم زاده اظهار کرد: زمانی که خداوند به شیطان دستور به سجده در مقابل انسان را داد شیطان گفت که من از آتش و انسان از خاک است و چون آتش از خاک برتر است من سجده نمیکنم. این نشان میدهد که بررسی منشأ خلقت مهم است.
وی در رابطه با تفاوت زن و مرد در عقل گفت: نمیتوان بیان کرد مردان و زنان در میزان عقل با هم یکسان یا متفاوت هستند زیرا همه انسانها با یکدیگر تفاوت دارند و مسئله جنسیت در آن مطرح نیست. عقل جزء جزء ویژگیهای روحی انسان است و انسانها متفاوت خلق شدند.
استاد جامعه الزهرا (س) با بیان اینکه ملاک ارزشگذاری انسانها میزان و نحوه استفاده آنان از سرمایه و نعمتی است که به آنها داده شده است؛ تاکید کرد: ملاک ارزشگذاری انسانها در قرآن جنسیت نیست. حتی میزان استعدادها، تواناییهای آنان یا حقوق و تکالیفی که دارند نیز در این زمینه تاثیری ندارد. تنها ملاک ارزشگذاری انسان تقوا است.
وی اضافه کرد: خداوند در آیه ۹۷ سوره توبه میفرماید: «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ» این آیه بیان میکند هر کسی عمل صالح انجام دهد درحالی که مؤمن است، در دنیا به حیات طیبه و در آخرت به پاداشهای الهی می رسد و تفاوتی بین زن و مرد نیست.
پژوهشگر حوزوی افزود: خداوند در آیه ۱۹۵ سوره آل عمران میفرماید: «أَنِّی لَا أُضِیعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْکُمْ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ ۖ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ؛ یقیناً من عمل هیچ عمل کنندهای از شما را از مرد یا زن تباه نمیکنم...» همچنین در آیه ۱۲۴ سوره نساء میفرماید: «وَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَٰئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا یُظْلَمُونَ نَقِیرًا؛ و هر که از زن و مرد کاری شایسته کند با ایمان به خدا، چنین کسان به بهشت درآیند و به قدر نقیری (گودی پشت هسته خرمایی) به آنان ستم نکنند.»
وی تصریح کرد: علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۱۲۴ سوره نساء میگوید: «شرط ورود به بهشت فقط ایمان و عمل صالح است. برخی ملتها و ادیان دیگر معتقد بودند زنان اصلاً عمل صالح ندارند و اگر داشته باشند، پاداش ندارد و یهودیان و مسیحیان گفتهاند، زنان نزد خدا خوار و بیمقدار هستند و این آیه همه این پندارها را رد میکند.
حکیم زاده اضافه کرد: این آیه میفرماید: به اندازه نقیری به آنها ستم نمیشود. کلمه «نقیر» به گودی پشت هسته خرما گفته میشود که بسیار کوچک است. این تشبیه تاکید میکند که حتی در مقدار پاداش هم ذرهای تفاوت ندارند.
برابری حقوق و تکالیف
وی برابری حقوق و تکالیف را یکی دیگر از ابعاد تساوی زن و مرد دانست و گفت: همه انسان ها در حقوق و تکالیف متفاوت هستند زیرا بر اساس ویژگی ها و استعدادهایشان دارای حقوق و تکالیف هستند و این امر تفاوتی میان زن و مرد ندارد اما حقوق و تکالیف یکسان دارند، یعنی به هر اندازه حقوقی داشته باشند به همان اندازه تکالیفی دارند.
استاد جامعه الزهرا (س) با اشاره به اینکه حقوق و تکالیف دو روی یک سکه هستند، بیان کرد: تساوی در حقوق و تکالیف عدالت کامل و مطلق است. اگر مرد در خانواده حق مدیریت را دارد تکالیف سنگینی مانند پرداخت نفقه، تامین مسکن، اداره اقتصاد خانواده و... نیز به عهده دارد./ حوزه